حمایت از زنان سرپرست خانوار: افزایش آسیب های اجتماعی، نتیجه فقر در میان زنان سرپرست خانوار
افزایش حمایت از زنان سرپرست خانوار آسیب های اجتماعی را کاهش می دهد
منبع: سلامت نیوز | مورخ ۹۸/۱۱/۱۴
به گزارش مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران؛ سید حسن موسوی چلک در گفت و گویی درباره آمار زنان سرپرست خانوار کشور گفت: « براساس سرشماری نفوس و مسکن مرکز آمار ایران که در سال ۹۵ انجام شد مشخص شد که جمعیت زنان سرپرست خانوار کشور (زنان بی سرپرست، زنان خودسرپرست،زنان سرپرست خانواده) نزدیک به ۳ میلیون و ۶۰ هزار نفر است. این جمعیت در سرشماری سال ۹۰ حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر بود و در سرشماری سال ۸۵ این جمعیت یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر و در سرشماری سال ۷۵ ، کمتر از یک میلیون و دویست هزار نفر جمعیت زنان سرپرست خانوار در کشور بود. از آمار یک میلیون و دویست هزار نفر در سال ۷۵ به سه میلیون و ۶۰ هزار نفر در سال ۹۵ رسیدیم.»
وی گفت:«براساس قانون بویژه قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست و قوانین بعدی که در حمایت از آنها تصویب شد دو سازمان بهزیستی و کمیته امداد مسوول حمایت و پرداخت مستمری به آنها هستند. سازمان بهزیستی نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر از این زنان را تحت پوشش قرار داده و کمیته امداد هم کمتر از حدود دو میلیون نفر را تحت پوشش دارد.»
موسوی چلک گفت:«تعریفی که مرکز آمار از زنان سرپرست خانوار دارد با تعریفی که سازمان های حمایتی دارند کمی تفاوت دارد. از نظر کمیته امداد و بهزیستی زنان سرپرست خانوار فقط شامل زنانی که شوهرشان فوت کرده یا طلاق گرفته اند، نمی شود بلکه زنانی که همسرشان دچار از کارافتادگی شده، زنانی که همسرشان حکم زندان طولانی مدت دارند، زنانی که همسرشان به خدمت سربازی اعزام شده است و … شامل تعریف زنان سرپرست خانوار و مشمول دریافت مستمری می شوند که البته از یکی از این دو سازمان حمایتی می توانند خدمات مستمری دریافت نمایند.»
وی افزود:« در کنار دریافت مستمری برای اینکه بتوان فقر را در میان این دسته از افراد جامعه کاهش داد حمایت های غیرمستمر هم انجام می شود از جمله در حوزه آموزش،ازدواج،تامین جهیزیه، اشتغال، مسکن،درمان و بیمه و هزینه های ضروری و متعددی که در دستورالعمل های بهزیستی و کمیته امداد پیش بینی شده است.»
وی با بیان اینکه بودجه بهزیستی کمتر از بودجه کمیته امداد است ، گفت:«دولت هر سال در لایحه بودجه پرداخت مستمری را به مجلس داده و به تصویب می رسد. امسال به هر فرد ۱۸۰ هزارتومان به صورت ماهیانه کمک مستمری پرداخت می شود. کمک های موردی هم از محل کمک های مشارکتی که به این دو سازمان می شود پرداخت می شود.»
وی خاطرنشان کرد:« در قانون قید شده است که حداقل یک سوم حقوق کارکنان دولت باید به زنان سرپرست خانوار تعلق بگیرد که البته این امر با توجه به منابع امکانپذیر نیست.»
وی تاکید کرد:« چون طبقه بندی هزینه ای که در این شهرها انجام می گیرد مانند هم نیست لذا پرداخت مستمری به صورت یکسان به زنان خانوار در کل کشور یک ایراد بزرگی است که باید برای آن راهکاری پیدا شود و نباید پرداخت مستمری به زنان سرپرست خانوار به عنوان مثال در کلان شهرهایی مثل تهران و یا شهرهایی مثل اصفهان و یا شیراز و غیره با توجه به تفاوت در میزان هزینه ها به صورت یکسان باشد.»
چلک با بیان اینکه پرداخت مستمری به زنان سرپرست خانوار با هدف کاهش فقر و توانمندسازی آنهاست، گفت:« کمیته امداد پروژه خودکفایی زنان سرپرست خانوار را در دست اجرا دارد و بهزیستی نیز به دنبال اشتغال زنان سرپرست خانوار است و برنامه های مختلفی در دست اجرا دارند ولی میزان حمایت این دو سازمان از زنان سرپرست خانوار از آنچه که در قانون آمده معمولا کمتر است .»
وی در پاسخ به اینکه چرا با وجود کمک های کمیته امداد و سازمان بهزیستی همچنان شاهد افزایش فقر در میان زنان سرپرست خانوار هستیم، گفت:« زنانی که سرپرست خود را از دست می دهند و توان اقتصادی مضاعف ندارند طبیعتا در شرایط بحران های اقتصادی مشکلاتشان حادتر خواهد بود. چون نه کالا و نه خدماتی دارند که عرضه کنند. فقر اینگونه از زنان می تواند تاثیرات منفی زیادی را در جامعه به دنبال داشته باشد. هرجامعه ای که فقر در آن زیاد شود یکی از عوارض آن در همه گروه های اجتماعی ، گسترش آسیب های اجتماعی است. »
وی در پاسخ به اینکه قوانین حمایتی از زنان سرپرست خانوار تا چه در کشور اجرایی شده است، گفت:« آنچه که در قانون برای حمایت از زنان سرپرست خانوار پیش بینی شده است به دلیل بار مالی زیادی که دارد اجرا نشده است گرچه در سال های اخیر سعی شده پرداخت مستمری به این زنان از محل هدفمندی یارانه ها چندبرابر شود ولی واقعیت این است که همچنان با آنچه که در قانون قید شده است فاصله وجود دارد.»
موسوی چلک در پایان در پاسخ به اینکه شیوه های حمایتی از زنان سرپرست خانوار در کشورهای دیگر به چه صورت است، گفت:«نظام سیاستگذاری در حوزه رفاه در کشورهای مختلف متفاوت است به عنوان مثال در ایتالیا آموزش و درمان رایگان است این سیاست ها در هند و آلمان نیز دنبال می شود و براساس رویکرد سیاستگذاری های اجتماعی که کشورها دارند شیوه حمایتی از زنان سرپرست خانوار در آن کشورها متفاوت است لذا نمی توان به این صورت کشور خود را با دیگر کشورها مقایسه کرد. ولی آنچه که مهم است در کشورهای حوزه اسکاندیناوی اینقدر رفاه و تامین اجتماعی بالا است که حتی افراد فقیر هم به استیصال نمی رسند.»
